Từ giây phút chào đời, bé đã học cách giao tiếp với bạn. Lúc này, tai bé đã phát triển hoàn thiện để có thể nghe thấy khi còn là thai nhi 4 tháng tuổi nằm trong bụng mẹ.
Từ khi chào đời đến 3 tháng tuổi
Khóc là cách thức đầu tiên và duy nhất mà bé giao tiếp với bạn trong suốt vài tuần lễ đầu đời. Bé sẽ khóc để báo hiệu bé đang đói, tè dầm hoặc khó chịu trong người. Càng lớn bé sẽ bắt đầu biết phát ra những âm thanh không rõ ràng hay những nguyên âm như: a, ê, ư, ơ…
Mặc dù bé chưa biết nói hay chưa thực sự biết bập bẹ một từ nào nhưng kỹ năng ngôn ngữ của bé vẫn đang hình thành. Bé đang lắng nghe và tìm hiểu thế giới xung quanh mình. Bé có thể giật mình nếu nghe thấy một tiếng động lớn và ngoảnh đầu về hướng có tiếng nói của mẹ.
Bạn có thể giúp thúc đẩy sự phát triển ngôn ngữ và khả năng nói của bé bằng cách hát hoặc kể chuyện cho bé nghe. Hãy thường xuyên trò chuyện thủ thỉ với bé và cho bé tiếp xúc với nhiều loại âm thanh và âm nhạc khác nhau.
Từ 4 đến 6 tháng tuổi
Trong 3 tháng tiếp theo này, ngôn ngữ và khả năng giao tiếp của trẻ bắt đầu phát triển mạnh. Từ những âm thanh không rõ ràng giờ đây trở thành tiếng bi bô, bập bẹ. Bé có thể phát ra những phụ âm có một âm tiết như n, k, g, p, và b. Bé biết cười to, mỉm cười và dĩ nhiên vẫn còn khóc để giao tiếp với mẹ.
Bạn có thể khuyến khích trẻ phát triển ngôn ngữ bằng cách chơi đùa cùng bé thường xuyên hơn. Hãy gọi tên bé khi bạn trò chuyện với bé. Hãy lặp đi lặp lại những âm thanh mà bé dùng để trò chuyện với bạn và khuyến khích bé bắt chước nói theo. Chiếc lúc lắc là món đồ chơi rất thích hợp với lứa tuổi này.
Từ 7 đến 9 tháng tuổi
Bé vẫn tiếp tục nói bi bô và tiến bộ hơn trước với kiểu cách như thực sự bé đang trò chuyện. Bé có thể nói được hai âm tiết như mama, dada. Mặc dù những âm thanh này nghe rất giống như từ ngữ thật nhưng thực ra bé vẫn chưa có thể liên kết chúng với người hoặc sự vật thật sự bên ngoài. Bé sẽ tiếp tục nói bi bô để học thêm được càng nhiều âm thanh mới trong suốt khoảng thời gian này. Bé cũng bắt đầu hiểu chuyện nhiều hơn như các mệnh lệnh đơn giản (không, không được). Vốn từ vựng của bé giờ đây đã có khá nhiều từ bé có thể hiểu được.
Bằng cách chơi đùa cùng bé, bạn có thể khuyến khích sự phát triển ngôn ngữ của con bạn. Hát bài hát mô tả các bộ phận cơ thể như: đầu và Vai, Đầu gối, và ngón chân hoặc chơi trò chơi như “Bụng con nằm ở đâu?”, “Mũi con ở đâu nè?” “Ngón chân của con đâu mất tiêu rồi?” là một cách tuyệt vời để tăng cường kỹ năng ngôn ngữ của con bạn.
Từ 10 đến 12 tháng tuổi
Trong 3 tháng cuối của năm đầu tiên, bạn có thể nghe thấy bé nói từ đầu tiên. Khi được một tuổi, hầu hết mọi đứa trẻ có thể nói được từ 3 đến 5 từ. Ngoài việc biết nói, kỹ năng hiểu biết của bé về ngôn ngữ nói cũng bắt đầu phát triển. Bé có thể lắc đầu để diễn tả “không”, vẫy tay chào tạm biệt, và làm theo vài mệnh lệnh đơn giản.
Hoạt động bạn có thể làm để khuyến khích bé nói chuyện là đọc truyện, hát ru và chơi các trò chơi như là ú oà. Học những âm thanh của loài động vật cũng là một cách khuyến khích bé tập nói.
Bé không nói được khi tròn một tuổi không có nghĩa là bé gặp vấn đề về ngôn ngữ trừ phi có thêm những dấu hiệu chậm phát triển khác. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn cảm thấy lo lắng về vấn đề phát triển ngôn ngữ của bé.
